دستورالعمل مربوط به شرايط آمادگي بيمار قبل از نمونه گيري در پذيرش

1-پرسنل پذيرش قبل از پذيرش و نمونه گير قبل از نمونه گيري از بيماران سوالاتي درباره اين شرايط مي پرسند و بعد اقدام به پذيرش ونمونه گيري مي نمائيد

2-اگر بيمار شرايط لازم را نداشت پرسنل پذيرش و نمونه گيري بيمار را راهنمايي مي كنند.

آزمايش قند خون ناشتا(Fasting blood sugar ( FBS

- حداقل 8 ساعت ناشتايي رعايت شود

- ترجيحا تا قبل ازساعت 9 صبح براي نمونه گيري به آزمايشگاه مراجعه فرماييد.

آزمايش قند خون 2 ساعت بعد از صبحانه(2hpp)

- با شروع ميل نمودن صبحانه معمول هر روز ، زمان را يادداشت كنيد.

- مدت زمان صرف صبحانه بيش از 20 دقيقه نباشد

- بعد از صرف غذا ازخوردن آب نبات ، آدامس ، شيريني و قهوه جدا خودداري شود.

- نمونه گيري راس 2 ساعت بعد از شروع صبحانه انجام مي شود.از اينرو حتما قبل از موعد مقرر در آزمايشگاه حضور داشته باشيد.

- آزمايش حتماقبل از ساعت 9 صبح شروع شود و از انجام آزمايش در ساعات ديرتر خودداري شود

- نوشيدن آب درنتيجه اشكالي ايجاد نمي كند.

- ترجيحاً آزمايش هاي قند خون ناشتا و 2 ساعت بعد از صبحانه را در يك روزانجام دهيد.

تست تحمل گلوكز Glucose Tolerance Test ( GTT)

 

- از3 روز قبل از آزمايش رژيم غذايي معمول رعايت شود.

-12ساعت ناشتايي رعايت شود.

- آزمايش حتما قبل از ساعت 9 صبح شروع شود و از انجام آزمايش در ساعات ديرتر خودداري شود.

- ابتدا در آزمايشگاه يك نمونه قند خون ناشتا از شما گرفته مي شود . سپس  يك محلول قندي به شما داده مي شود. بعد از نوشيدن مايع قندي بنا به درخواست پزشك معالج شما در فواصل زماني نيم ، يك ، يك و نيم ، دو و حتي سه ساعت بعد از مصرف محلول قندي ، از شما خون گيري مي شود.

- ارجح است هيچ ماده اي براي بهتر شدن طعم محلول قندي به آن اضافه نشود ، در صورت ضرورت فقط مي توان مقدار كمي آب ليمو اضافه كرد.

- در زمان مقرر براي انجام خون گيري ها حتماً در آزمايشگاه حضور داشته باشيد.

- درفواصل خون گيري ها از خوردن آب نبات ، آدامس ، شيريني و انجام فعاليت هاي بدني جدا خودداري شود.

- نوشيدن آب در فواصل خون گيري بلا مانع است.

- در صورت درخواست آزمايشات ديگر ، نمونه گيري همراه با نمونه قند خون ناشتا انجام مي شود.

آزمايشات چربي هاي خون Cholestrol,Triglyceride,HDL,LDL,VLDL,Apo A1,APo B100,LPa

- 14 -12 ساعت ناشتايي رعايت شود.

درمورد اندازه گيري تري گليسريد و كلسترول

- از دو هفته پيش ازآزمايش ، رژيم غذايي ثابتي رعايت شود.

- سه روزپيش ازآزمايش ، ازمصرف الكل خودداري شود

- در موردتري گليسريد حداقل 24 ساعت پيش از آزمايش ازانجام ورزش هاي سنگين خودداري شود.

- درموردكلسترول بهتر است پيش از آزمايش ، به مدت سه هفته ، وزن بدن ثابت باشد.

آزمايشات انعقادي(PT,PTT)

- اگر اين آزمايشات براي كنترل دوز دارو استفاده مي شوند، نمونه گيري بايد نيم ساعت قبل از دريافت دوز وارفاين ( براي تست PT) و هپارين ( براي تستPTT ) انجام شود.

- ترجيحا براي انجام اين تست هميشه به يك آزمايشگاه مراجعه شود.

هورمون هاي تيروئيدي

- خون گيري بايد قبل از مصرف دوز داروي روزانه انجام شود.

- در صورت تغيير دوز داروي مصرفي ، حداقل دو هفته پس از مصرف دوز جديد براي انجام آزمايش هورمون هاي تيروئيدي اقدام شود.

آنتي ژن اختصاصي پروستات (PSA)

- اين آزمايش براي تشخيص زود هنگام بزرگي يا سرطان پروستات درخواست مي شود و انجام آن از اواسط چهل سالگي به طور منظم و حداقل سالي يكبار توصيه مي شود.

- يك هفته پيش از مراجعه به آزمايشگاه نبايد معاينه پروستات و بيوپسي پروستات صورت گرفته باشد.

- يك هفته پيش ازانجام آزمايش نبايد معاينه مقعد انجام شده باشد.

- راديو تراپي و مصرف داروهايي نظير تستوسترون مي تواند موجب افزايش مقاديرPSA  گردد لذا در اين موارد آزمايشگاه يا پزشك معالج را مطلع كنيد.

- چهل و هشت ساعت پيش از انجام آزمايش نبايد انزال يا مقاربت صورت گيرد.

- چهل و هشت ساعت پيش از انجام آزمايش نبايد دوچرخه سواري كرد.

هورمون هاي زنانه

-      در مورد بررسي هورمون هاي زنانه نظير استروژن ، پروژسترون ، FSH وLH توجه به دستور پزشك مبني بر انجام آزمايش در روزهاي خاصي از ايام عادت ماهيانه ضروري است.

پرولاكتين

نمونه گيري بايد حداقل دو ساعت پس از بيدار شدن از يك خواب آرام و كافي باشد.

- استرس باعث نتايج بالاي كاذب درآزمايش خواهد شد.

- در صورت استقاده ازداروي خاص آزمايشگاه را مطلع سازيد.

كورتيزول وACTH

بيشترين ترشح اين هورمون ها صبح و بهترين ساعت نمونه گيري 8 صبح است . در صورت درخواست اين آزمايش ها ساعت 7:30 صبح در آزمايشگاه حضور داشته باشيد.

توجه: درمواري كمي امكان دارد در محل خون گيري كبودي ايحاد گردد. به منظور كاهش احتمال آن توصيه مي شود بلافاصله پس از خون گيري ، محل خون گيري را بمدت چند دقيقه با انگشت سبابه دست مقابل فشار دهيد.

تست مانتو(PPD)

يك تزريق جزئي داخل جلدي است كه واكنش در مقابل آن نشانه تماس با ميكروب سل است و نياز به تفسير باليني دارد

-      24تا 72 ساعت بعد از تزريق نبايد موضع را خارانده و از تماس آن با آب خودداري شود

دقت شود زمان خوانش تست كه 24 تا 72 ساعت بعد ازتلقيح است با روزهاي تعطيل تلاقي نكند

-      حتما خود فرد آزمايش دهنده بايد براي خواندن نتيجه به آزمايشگاه مراجعه نمايد تا قرمزي و سفتي محل تزريق بررسي و ثبت گردد.

اوره تنفسي (UBT)

اين آزمايش براي بررسي عفونت فعال هليكوباكتر پيلوري در معده استفاده مي شود

- 6 ساعت ناشتايي رعايت شود

- از مصرف آنتي بيوتيك و بيسموت ، در طي 4 هفته پيش از آزمايش خودداري شود.

- از مصرف انواع آنتي اسيد، سايمتيدين و رانيتيدين ، به مدت يك هفته پيش از آزمايش خودداري شود.

كشت حلق

اين آزمايش بايد توسط پرسنل آزمايشگاه انجام شود و مستلزم همكاري لازم با ايشان مي باشد تا نمونه ازكف حلق گرفته شود و ابزار مربوطه به زبان كوچك، لوزه ها و محوطه دهان برخورد نكند. ابتدا زبان فرد با استفاده از چوب مخصوص (آبس لانگ) ثابت نگهداشته مي شود، سپس با استفاده از سواپ مرطوب نمونه گيري انجام مي گردد.

نحوه جمع آوري سواپ خلط

راه هاي عملي براي نمونه گيري بهتر ، استنشاق روي بخار آب و يا قرقره با آب نمك رقيق هستند

- نمونه خلط بايد صبح و قبل از صرف صبحانه گرفته شود.

- لازم است قبل از گرفتن نمونه خلط، محوطه دهان چندين بار با آب معمولي شسته شود.

- بيمار بايد خلط را با يك سرفه عميق خارج نمايد و تا حدامكان ازآلوده شدن با آب دهان ممانعت بعمل آيد. سعي شود نمونه آب دهان نباشد شايان ذكر اينكه آب دهان شفاف و آبكي است ولي خلط چسبندگي دارد.

- نمونه در داخل يك ظرف استريل جمع آوري شود و سريعا به آزمايشگاه رسانده شود.

- درصورتي كه بيمار قادر به گرفتن نمونه خلط نباشد، از داروهاي آئروسل و رقيق كننده ترشحات جهت كمك به سرفه و خروج ترشحات تنفسي بر طبق دستور پزشك استفاده شود.

كشت ادار(urine culture)

- بهترين نمونه اولين ادرار صبحگاهي است كه حداقل 8 ساعت در مثانه باقي مانده و تغليظ شده باشد در غير اين صورت ، مي توان از نمونه هاي ادرار تصادفي، استفاده نمود.

- بيمار نبايد در 72 ساعت گذشته آنتي بيوتيك مصرف كرده باشد.( مگر با تجويز پزشك معالج)

نحوه جمع آوري نمونه جهت كشت ادرار

موضع را با پنبه آغشته به محلول شامپو رقيق شستشو داده و خوب آبكشي نماييد. در پوش ظرف استريل مخصوص جمع آوري ادرار را باز كنيد و مراقب باشيد تا لبه و سطح داخلي ظرف با انگشتان و بدن شما تماس پيدا نكند. قسمت اول ادرار را دور بريزيد و بدون توقف جريان ادرار ، قسمت مياني آن را داخل ظرف استريل مخصوص جمع آوري كنيد. سعي شود حداقل به ميزان نصف ظرف، ادرار جمع آوري شود و در پوش ظرف را روي آن قرار دهيد و كاملا سفت كنيد.

نحوه جمع آوري نمونه در افرادي كه سوند اداري دارند

در مواري كه ازسوند هاي ادراري طولاني مدت استفاده مي شود ،  لازم است  ابتدا سند را قبل از محل اتصال به لوله كيسه ادراري با يك پنس مسدود نماييد. حدود نيم تا يك ساعت بعد لوله كيسه ادرار را جدا و محل اتصال را با الكل تميز كنيد و پس از خروج مقداري ادرار ، باقي نمونه را در ظرف استريل مخصوص جمع آوري نماييد.

-      نمونه ادرار نبايد ازكيسه سوند ادراري برداشته شود

نحوه جمع آوري نمونه جهت كشت ادرار در نوزادان

درنوزادان و كودكان زير دو سال بايد ازكيسه هاي استريل شده مخصوص جمع آوري ادرار (urine bag)كه متناسب با جنس كودك ( دخترانه يا پسرانه ) است، استفاده شود. اين كيسه نبايد بيش از 45 دقيقه به مجراي ادرار متصل باشد و بعد از جمع آوري حدود 15-10 ميل ليتر ادرار ، كيسه با دقت از محل اتصال جدا شود و داخل ظرف استريل كشت ادرار قرار گيرد.

جمع آوري نمونه ادرار 24 ساعته

اين نمونه بايد دقيقا طي 24 ساعت در گالن مخصوصي جمع گردد كه ازطرف آزمايشگاه دراختيار فرد قرار مي گيرد.راس ساعت مشخص ( مثلا ساعت 8 صبح ) ادار دفع شده و دور ريخته شود و بعد ازآن طي 24ساعت ( يعني تا 8 صبح روز بعد) تمام دفعات ادرار دفع شده در گالن مخصوص آزمايشگاه جمع آوري گردد(بدين معني كه آخرين نمونه ادرار ساعت 8 صبح روز بعد نيز جمعآوري شود).

- در تمام مدت 24ساعت ، گالن بايد درمحل خنك و به دور از نور مستقيم قرار گيرد.

- درحين و قبل از جمع آوري ادرار از ورزش و مصرف مايعات زياد خودداري شود.

- در صورت ابتلا به عفونت ادراري ، بيماري حاد يا در شرايط پس از جراحي كه امكان دارد در نتايج آزمايش تداخل ايجاد كنند، موارد را حتما به پزشك معالج و مسئول آزمايشگاه اطلاع دهيد.

- امكان دارد گالن هايي كه جهت جمع آوري ادرار 24 ساعته از طرف آزمايشگاه در اختيار شما قرار مي گيرد حاوي مواد نگهدارنده مايع يا جامد باشند، نبايد تحت هيچ شرايطي اين مواد را خالي كرد و از بو كردن يا تماس آن ها با دست جدا خودداري شود.

- ارجح است نمونه ادرار مستقيما بداخل گالن ريخته نشود و ازظرف هاي كوچكتر تميز براي اين كار استفاده شود.

- بعد ازآوردن گالن ادرار 24 ساعته زمان آماده شدن جواب آزمايش را از متصدي پذيرش بپرسيد.

جمع آوري نمونه مدفوع

- يك هفته قبل ازانجام آزمايش ازمصرف روغن كرچك ، روغن هاي معدني ، بيسموت ، شربت هاي حاوي منيزيم ، تركيبات ضد اسهال ، تنقيه با باريم و آنتي بيوتيك ها و همچنين مواد مورد استفاده در راديو گرافي خودداري شود.

- ارجح است اين آزمايش در سه نوبت انجام شود.

- نمونه مدفوع بايد مستقيما در ظرفي كه از طرف آزمايشگاه در اختيار شخص قرار مي گيرد ، جمع آوري شود درغير اين صورت در ظرف تميز خشكي جمع آوري شده و با ظرف يكبار مصرف به ظرف اصلي منتقل گردد.

- سطح خارجي و برچسب ظرف نمونه بايد فاقد آلودگي باشد.

- نمونه مدفوع نبايد با ادرار يا آب آلوده شود. آلودگي با ادرار ممكن است برخي ازانگل هاي فعال را از بين ببرد.

- بخصوص در موارد مشكوك به اسهال خوني بايد نمونه جمع آوري شده بلافاصله به آزمايشگاه تحويل داده شود.

- در طي يك روز بيشتر از يك نمونه مدفوع جمع آوري نشود.

- بعد ازآوردن آخرين ظرف زمان آماده شدن جواب آزمايش را از متصدي پذيرش بپرسيد.

خون مخفي درمدفوع

گاهي اوقات خون ريزي هاي مختصري در دستگاه گوارش وجود دارند كه قابل رويت نيستند و بايد با روش هاي آزمايشگاهي تشخيص داده شودند

-بهتر است اين آزمايش در 3 نوبت انجام شود.

-سه روز قبل و در زمان جمع آوري نمونه مدفوع از خوردن موارد زير خودداري شود:

جگر ، گوشت قرمز، خوردن بيش از حد گوشت سفيد ، سبزيجات خام ، شلغم ، ترب ، تربچه ، قارچ، كلم بروكلي، گل كلم، مركبات ، موز ، انگور ، طالبي ، گرمك و خربزه و مشروبات الكلي .

- چند روز قبل و در روز انجام آزمايش ازمصرف داروهايي مثل ايبوبروفن ، ناپروكسن ، آسپرين 325 ميلي گرم در روز خودداري شود.

- 4 -3 روز قبل از انجام آزمايش بهتر است ويتامين C ، قرص هاي آهن و داروهاي نقرس استفاده نشود.

- اگرفرد سابقه خون ريزي لثه دارد 48 ساعت قبل ازآزمايش ازمسواك زدن خودداري نمايد.

- در صورت خون ريزي قابل ملاحظه از مقعد (هموروئيد ) به آزمايشگاه اطلاع داده شود.

- در صورت قاعدگي ( عادت ماهيانه) به آزمايشگاه اطلاع داده شود.

آزمايش آناليز اسپرم(sperm Analysis)

اين آزمايشبراي شمارش اسپرم و بررسي موروفولوژي آندرخواست مي شود و مشخصات فيزيكي مايع مني(semen) مانند حجم ، رنگ ، قوام ، PH و مشخصات مورفولوژيك و توانايي حركتي اسپرم مورد بررسي قرار مي گيرد.

- 4 -3 روز قبل از نمونه گيري نبايد انزال يا مقاربت رخ داده باشد.

- وجود تب در خلال 3 روزپيش ازانجام آزمايش ، نتيجه را تحت تاثير قرار مي دهد.

- ظرف مخصوص پلاستيكي دهانه گشاد تميز فاقد محلول شيميايي از آزمايشگاه دريافت شود . قبل از ريختن نمونه به داخل ظرف بهتر است با در دست گرفتن ظرف دماي آن به نزديك درجه حرارت بدن برسد.

- جمع آوري نمونه از طريق تحريك مصنوعي ارجح است و نمونه در 15-10 دقيقه پس از جمع آوري با حفظ دماي 37-35 درجه سانتي گراد به آزمايشگاه رسانده شود. براي اين منظور بهترين كار چسباندن ظرف نمونه به بدن است.

دستورالعمل نمونه گيري اسكاچ تست

1-    يك عدد لام شيشه اي از آزمايشگاه در يافت كنيد.

2-    براي انجام نمونه گيري صبح زود قبل از آنكه بيمار از رختخواب بلند شود و دفع مدفوع نمايد يك قطعه(5 سانتي متر) چسب نواري شفاف را از طرف چسبدار آن محكم به ناحيه اطراف مقعد چسبانده و فشار دهيد كه در صورت وجود انگل يا تخم آن به سطح چسب دار نوار بچسبد.

3-   بعد از حدود 10 دقيقه چسب را بلند كرده و آنرا از طرف چسب دار روي لام شيشه اي بچسبانيد.

4-       در اولين فرصت ترجيحا بين ساعات 8 تا 14 به آزمايشگاه ارسال نمائيد.

جهت اطلاعات بيشتر با شماره تلفن هاي آزمايشگاه تماس حاصل بفرمائيد.

جمع آوري نمونه ادرار براي آزمايش سيتولوژي

1-       دومين ادرار صبحگاهي بهترين نمونه جهت جمع آوري است.

2-        براي نمونه گيري سه نوبته در سه روز متوالي اقدام شود زيرا بيشترين امكان تشخيص را دارد.

3-      قبل از نمونه گيري مصرف مايعات به ميزان كافي توصيه شده است(تا 3 ساعت قبل از نمونه گيري 6 ليوان آب بنوشيد).

 

...