لنفوم:
لنفوم يكي از اين بيماري ها است كه به دليل دارا بودن علائمي نظير سرماخوردگي اغلب مورد غفلت قرار مي گيرد و تا زماني كه شديد و جدي نشده، فرد از ابتلاي به اين بيماري بي خبر است.
بيماري لنفوم مرحله مقدماتي براي سرطان هاي سلول هاي خوني است كه يك نوع از گلبول هاي سفيد خون يعني لنفوسيت ها را تحت تاثير قرار مي دهد.
زماني كه لنفوسيت ها به طور غيرطبيعي رشد مي كنند و يا بيشتراز عمر طبيعي خود زنده مي مانند و فعاليت مي كنند، سلول هاي سرطاني ناميده مي شوند
سيستم لنفاوي بدن
دستگاه لنفاوي شامل شبكه اي از لوله هاي نازك است كه مانند رگ هاي خوني شاخه شاخه شده و در بافت هاي بدن گسترش مي يابند.
در اين شبكه عروقي، اندام هاي كوچكي به نام “گره هاي لنفي” وجود دارند. اين گره ها به صورت خوشه اي در زير بغل، كشاله ران، گردن، قفسه سينه و شكم وجود دارند.
بخش هاي ديگر دستگاه لنفاوي شامل: طحال، تيموس، لوزه ها و مغز استخوان است. بافت لنفاوي در نواحي ديگر بدن مانند: معده، روده ها و پوست نيز يافت مي شود.
درون رگ‌هاي لنفاوي، ماده‌اي به نام لنف وجود دارد كه مايع اضافي را از بافت‌هاي بدن كه حاوي پروتئين، سلول‌هاي ايمني و مواد زايد است، خارج مي‌كند و با عفونت مبارزه مي كند.
گره هاي لنفاوي، اجزاي كوچك گرد و بادامي شكلي هستند كه در سراسر بدن گسترده شده اند. اين گره ها در قسمت هايي از بدن مانند زير بغل، كشاله ران، گردن و شكم به تعداد بيشتري وجود دارند.
زماني كه لنفوسيت ها به طور كنترل نشده و غيرطبيعي رشد مي كنند و يا بيشتراز عمر طبيعي خود زنده مي مانند و فعاليت مي كنند، سلول هاي سرطاني ناميده مي شوند. در بيشتر موارد، اين سلول هاي غير طبيعي تومورهايي را در گره هاي لنفاوي تشكيل مي دهند.
هر گره لنفاوي به عنوان مجرايي براي سيستم لنفاوي عمل مي كند. اين گره ها با داشتن مايع لنف كه مايعي شفاف و شبيه پلاسما است، تشكيل رگي مانند رگ هاي خوني را در بدن مي دهند. از اين رو سيستم لنفاوي را گاهي گردش خون سفيد بدن نيز مي نامند.
سيستم لنفاوي شاخه شاخه مي شود و با گسترش در تمام بدن، نقش تكميلي براي گردش خون ايفا مي كند. عوامل خارجي بدن نظير باكتري ها بعد از ورود به داخل خون، به رگ هاي لنفاوي احاطه كننده اندام ها وارد مي شوند و بعد از رسيدن به نزديك ترين گره لنفاوي، توسط لنفوسيت هاي مقيم آنجا تخريب مي شوند.
ديگر اجزاي سيستم لنفاوي شامل طحال، تيموس، لوزه ها و مغز استخوان مي باشند كه كار توليد، تقسيم، تكامل و تجمع لنفوسيت ها را بر عهده دارند.
همان‌گونه كه لنف از گره‌هاي لنفي و طحال عبور مي‌كند، سلول‌هاي خوني قديمي، ميكروب‌هايي كه ممكن است باعث بيماري شوند و همچنين مواد خارجي و اضافي بدن، تصفيه مي‌شوند. پس از آن مايع لنف از طريق دو لوله يا مجرا، مجدداً وارد جريان خون مي‌شود.
لنفوم (Lymphoma) گروهي از تومورهاي ياخته‌هاي خوني است كه از لنفوسيت‌ها به وجود مي‌آيد. گاهي واژهٔ لنفوم تنها به تومورهاي سرطاني اشاره دارد و به همهٔ تومورها اطلاق نمي‌شود.
نشانگان اين بيماري شامل اين موارد هستند: بزرگ شدن غدد لنفاوي كه معمولاً بدون درد هستند، تب، تعرق، خارش، كاهش وزن، احساس خستگي و ديگر علائم. تعرق معمولاً در شب صورت مي‌گيرد.
در لنفوم غير هوچكين، سلول هاي دستگاه لنفاوي، حالتي غيرطبيعي به خود مي گيرند، طوري كه بدون هيچ مهاري رشد كرده و تقسيم مي شوند
لنفوم سرطاني است كه در سلول‌هاي بافت لنفاوي ايجاد مي‌شود.
در اين سرطان، يك نوع از سلول‌هاي ايمني بدن به نام لنفوسيت، بدخيم، خطرناك و كشنده مي‌شود و تكثير پيدا مي‌كند و سلول‌هاي طبيعي را كنار مي‌زند.
-سرطان لنفوم، به دو گروه تقسيم مي‌شود:
هوچكين و غير هوچكين.
-لنفوم غير هوچكين
لنفوم غير هوچكين نوعي سرطان است. در اين لنفوم، سلول هاي دستگاه لنفاوي، حالتي غيرطبيعي به خود مي گيرند، طوري كه بدون هيچ مهاري رشد كرده و تقسيم مي شوند.
ممكن است لنفوم غير هوچكين تنها در يك گره لنفي، يا گروهي از گره هاي لنفاوي و يا حتي در اندامي ديگر باشد.
اين نوع سرطان قادر است به هر قسمت ديگر بدن نظير: كبد، مغز استخوان و يا طحال منتشر شود.
انواع لنفوم غير هوچكين
– لنفوم تهاجمي با درجه بدخيمي متوسط و بالا: تمايل به رشد و انتشار سريع داشته و علائم شديدي را ايجاد مي كند.
– لنفوم تنبل با درجه بدخيمي پايين: خيلي آهسته رشد كرده و علائم باليني كمتري را ايجاد مي كند.
علايم لنفوم غيرهوچكين
– ورم بدون درد غده‌ها و گره‌هاي لنفي در گردن، زير بغل و يا كشاله ران
– تب بدون علت
– عرق زياد شبانه
– خستگي مداوم
– كاهش وزن بي‌دليل
– خارش پوست
– لكه‌هاي قرمز روي پوست
هيچگاه منتظر احساس درد نباشيد، زيرا ممكن است مراحل ابتدايي لنفوم غير هوچكين بدون درد باشد.
تمام اين علايم ممكن است به خاطر علل يا بيماري‌هاي ديگري هم ايجاد شوند.
چنانچه اين علايم را مشاهده كرديد، به پزشك مراجعه كنيد تا در تشخيص علت به شما كمك كند.
عوامل خطر لنفوم غيرهوچكين
– جنسيت : آقايان نسبت به خانم‌ها بيشتر مستعد ابتلا به لنفوم غيرهوچكين هستند.
– عوامل محيطي : تماس با مواد شيميايي خاص مانند برخي آفت‌كش‌ها، حلال‌ها و يا كودهاي شيميايي
– سن بالا
– ضعيف شدن دستگاه ايمني بدن : كاهش ميزان ايمني بدن در مواردي مثل ابتلا به ايدز و يا استفاده از داروهاي ضعيف‌كننده دستگاه ايمني
هيچگاه منتظر احساس درد نباشيد، زيرا ممكن است مراحل ابتدايي لنفوم غير هوچكين بدون درد باشد
راه هاي تشخيص بيماري
اگر پزشك به لنفوم غير هوچكين مشكوك شود، از بيمار سؤالاتي را در مورد سابقه پزشكي وي مطرح كرده و معاينه باليني كاملي به عمل مي آورد.
اين معاينات شامل: بررسي بزرگ شدن گره هاي لنفي گردن، زير بغل و يا كشاله ران مي باشد.
تعدادي آزمايشات خوني نيز تجويز مي شود.
– تصوير برداري از نواحي داخل بدن بوسيله اشعه ايكس
– سي تي اسكن (تصوير برداري با جزئيات بيشتر از داخل بدن)
– ام آر آي
– لنفانژيوگرام: عكسبرداري از دستگاه لنفي بوسيله اشعه ايكس كه متعاقب تزريق يك ماده حاجب صورت مي گيرد. در اين روش گره ها و رگ هاي لنفي مشاهده مي شوند.
– نمونه برداري: در اين روش، جراح بخشي از بافت را برداشته و در اختيار آسيب شناس (پاتولوژيست) قرار مي دهد تا وي با مطالعه نمونه بافتي در زير ميكروسكوپ وجود يا عدم وجود سلولدهاي سرطاني را بررسي نمايد. در لنفوم غير هوچكين نمونه برداري معمولا از گره لنفي انجام مي شود، ولي به هر حال ساير بافت ها نيز ممكن است مد نظر باشند.
– لاپاراتومي: جراح با ايجاد برش روي شكم، نمونه هاي بافتي مورد نياز را جهت مطالعه ميكروسكوپي، از داخل بدن برمي دارد.
درمان:
درمان به مرحله بيماري، نوع سلول هاي مبتلا، سن بيمار و وضعيت كلي سلامتي وي بستگي دارد.
درمان لنفوم غير هوچكين توسط تيمي از متخصصين شامل: خون شناس، سرطان شناس و يا متخصص پرتودرماني انجام مي شود.
معمولا درمان لنفوم غير هوچكين شامل: شيمي درماني، پرتو درماني و يا تركيبي از اين دو خواهد بود.
در برخي بيماران؛، پيوند مغز استخوان، درمان زيست شناختي و يا جراحي نيز ممكن است جزو گزينه هاي درماني باشد.
اگر لنفوم غيرهوچكين در شما جزو درجات پايين محسوب شود، در اين صورت هيچ گونه درماني صورت نمي گيرد، زيرا اين نوع، به آهستگي رشد مي كند و ممكن است به هيچ گونه درماني نياز نداشته باشد.
...